Hoe wild zijn de laatste berggorilla’s?

Alles wordt eraan gedaan om berggorilla’s te behoeden voor uitsterven. De vraag is of de bescherming niet is doorgeslagen.

De eerste tien minuten ben ik op mijn hoede, geïntimideerd door die enorme krachtpatsers. Dit zijn dieren die je niet boos wilt maken. Een volwassen mannetje weegt gemiddeld 195 kilo en trekt rustig een boom omver om beter bij de bladeren te kunnen. Als er plotseling uit de bosjes achter mij een berggorilla opduikt, ben ik even verstijfd van angst. Een Australische toerist trekt me opzij zodat het dier rustig kan passeren. Heeft de gorilla me aangeraakt? Ik durf het niet te zeggen. De afspraak om op minimaal zeven meter afstand te blijven is in de eerste minuten al geschonden. Stilletjes excuseer ik mij.

Terwijl Bokito, de bekendste gorilla van Nederland, een sprong van vier meter over water waagde en vervolgens een bezoekster van Diergaarde Blijdorp ernstig verwondde, is er bij de berggorilla’s in Volcanoes National Park geen enkele reactie op ons bezoek merkbaar. De dieren trekken zich niets aan van de acht toeristen en gids die zich vroeg in de ochtend gespannen melden voor het toeristenbezoekuur. Een moeder zoogt in alle openbaarheid haar jong van drie maanden oud. De jonge dieren ravotten, de oudere gaan rustig door met eten van bladeren en boombast.

Als in de verte een hond jankt, schrikt de leider van de groep, een zilverrug, op en laat zich even horen. Hij is dus toch waakzaam, maar gek genoeg niet voor onze diersoort. Deze gorilla’s hebben geleerd dat mensen geen gevaar vormen. Helaas is dat niet het geval. Mensen zijn een ernstige bedreiging voor de laatste 880 berggorilla’s die er nog zijn op de wereld.

Nou ja, wereld… Berggorilla’s zijn in geen enkele dierentuin te vinden. Ze komen alleen voor in een klein deel van Afrika en dan ook nog verspreid over twee geïsoleerde natuurgebieden: Bwindi Impenetrable National Park in Oeganda en het Virunga vulkanisch gebergte, dat zich uitstrekt over Oeganda, Rwanda en de Democratische Republiek Congo.

Ook al zijn er soms rebellen en stropers actief, voor de berggorilla’s zijn het relatief veilige gebieden waar genoeg voedsel te vinden is. Als strikte vegetariërs eten ze voornamelijk bladeren. Om daaruit genoeg energie te halen moeten ze de hele dag door eten; ruim dertig kilo per dag in het geval van een volwassen mannetje.

Ondanks hun fysieke overmacht zal een ‘normale’ wilde gorilla altijd proberen om een confrontatie met mensen uit de weg te gaan door te vluchten of zich te verbergen. ‘Geloof het of niet, maar ondanks hun grote lichamen kunnen ze zich verbazingwekkend goed verbergen’, vertelt Jan Ramer, regio-manager van Gorilla Doctors, een organisatie die zich inzet voor de berggorilla’s in Afrika.

Lees hier verder in de Volkskrant.